SECURITY REPORT T.118

92 | SECURITY REPORT Σεπτέμβριος 2021 Οικονομική Κατασκοπεία ΑΦΙΕΡΩΜΑ Σ ε αντίθεση με άλλες μορφές συγκέντρωσης πληροφο- ριών, οι οποίες λαμβάνουν χώρα μακρόθεν, η κατα- σκοπεία σχετίζεται κυρίως με την πρόσβαση, τόσο στο χώρο όπου φυλάσσονται οι επιθυμητές πληροφορίες, όσο και στους ανθρώπους οι οποίοι τις γνωρίζουν. Στη δεύτερη περίπτωση, οι κατάσκοποι θα προσπαθήσουν να αποσπάσουν την πληροφορία από τα εξουσιοδοτημένα να τη γνωρίζουν άτομα, με κάποιο τέχνασμα. Αφήνοντας κατά μέρος τα εθνικά μυστικά, κατασκοπεία που διαπράττεται για εμπορικούς και οικονομικούς σκοπούς καλείται βιομηχανική, εταιρική, εμπορική ή οικονομική. Περιλαμβάνει μεταξύ άλλων την κλοπή εμπορικών μυστικών, τη δωροδοκία, τον εκβιασμό και τη χρήση προχωρημένων ηλεκτρο- νικών μέσων παρακολούθησης και υποκλοπών, που θα αναλύσουμε στο επόμενο άρθρο. Αξίζει να σημειωθεί στο σημείο αυτό ότι ακόμα και ένα κράτος μπορεί να πέσει θύμα τέτοιας μορφής κα- τασκοπείας (π.χ. κατά τη διάρκεια δημόσιου διαγωνισμού για προ- μήθεια εξοπλισμού μεγάλης αξίας). Η σημασία της βιομηχανικής κατασκοπείας είναι τόσο μεγάλη, που ο πρώην Διοικητής της Γενικής Διεύθυνσης Εξωτερικής Ασφάλειας της Γαλλίας (DGSE-Direction generale de la securite exterieure) Pierre Marion είχε δηλώσει δημοσίως τα εξής: «Η κατασκοπεία απο- τελεί σημαντική δραστηριότητα για τη Γαλλία, προκειμένου να πα- ραμένει πρωτοπόρα στη διεθνή αγορά και Τεχνολογία. Φυσικά και έχει χρησιμοποιηθεί κατά των Η.Π.Α. όσο και άλλων χωρών. Θα πρέπει να θυμάστε ότι παρά το γεγονός ότι είμαστε σύμμαχοι σε θέματα άμυνας, στον οικονομικό χώρο είμαστε ανταγωνιστές». Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, ο πρώην Διευθυντής του FBI, Louis Freeh, έχει δηλώσει ό,τι: «Η οικονομική κατασκοπεία αποτελεί πλέον τη μεγαλύτερη απειλή στην εθνική ασφάλεια μετά τον ψυχρό πόλεμο». Ειδικά για τη σχέση της Κίνας, η Επιτροπή Ανα- σκόπησης Οικονομικών και Ασφάλειας μεταξύ Η.Π.Α. – Κίνας (United States – China Economic & Security Review Commission) δηλώνει στα τέλη του 2007 ό,τι: «Η κινεζική κατασκοπεία αποτελεί τη μεγαλύτερη απειλή για την τεχνολογία των Η.Π.Α. και οδηγεί στην απόκτηση κρίσιμων πληροφοριών για τη στρατιωτική και βιομηχανική ενδυνάμωση της Κίνας. Είναι επιτακτικός ο έλεγχος των εξαγωγών και της λήψη μέτρων κατά της κατασκοπείας, ειδικά στις περιπτώσεις της κρατικά επιδοτούμενης βιομηχανικής κατα- σκοπείας». Εκτός της «παράνομης» κατασκοπείας, υπάρχουν και αρκετές μορφές νόμιμης «κατασκοπείας» (σε διάφορους βαθμούς ηθικής) που συλλογικά μπορεί να αναφέρονται ως επιχειρηματική ή ανταγωνιστική ευφυΐα (Business-Competitive Intelligence). Πράγματι, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να συγκεντρώσουν πλη- ροφορίες από μια πληθώρα μέσων, με απολύτως νόμιμο τρόπο. Ενδεικτικά αναφέρουμε τις εφημερίδες, τους ισολογισμούς, τις κα- ταθέσεις διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, τις δημοσιεύσεις σε επιστη- μονικά περιοδικά, τα στοιχεία από δίκες, τα διάφορα διαφημιστικά δεδομένα, τις ιστοσελίδες κ.ο.κ. Πάγια τακτική αποτελεί εξάλλου η προσπάθεια «εξόρυξης» πληροφοριών μεταξύ ανταγωνιστών κατά τη διάρκεια εκθέσεων και συνεδρίων. Οι ερευνητές αλλά και το προσωπικό των πωλήσεων παρακολουθούν τέτοιες εκδηλώσεις για να ενημερώνονται, αλλά και για να προωθήσουν τα προϊόντα Η οικονομική κατασκοπεία αποτελεί πλέον τη μεγαλύτερη απειλή στην εθνική ασφάλεια μετά τον ψυχρό πόλεμο Κατασκοπεία είναι η πρακτική της συγκέντρωσης εμπιστευτικών πληροφοριών (κρατικών αλλά και εμ- πορικών μυστικών) χωρίς την άδεια του κατόχου τους. Κατά τον ορισμό που χρησιμοποιούν οι Η.Π.Α., «Κατασκοπεία είναι η πράξη της απόκτησης, παράδοσης, εκπομπής, γνωστοποίησης ή λήψης πληροφοριών για την εθνική άμυνα, με πρόθεση τη χρήση των πληροφοριών για να πληγούν οι Η.Π.Α. ή προς όφελος κάποιου τρίτου κράτους».