Τα 10 κυριότερα λάθη στις εγκαταστάσεις οικιακών συστημάτων ασφαλείας

Featured | Αρκετές φορές -κυρίως σε οικιακές εγκαταστάσεις συστημάτων συναγερμού- παρατηρούμε κάποιες ανορθόδοξες πρακτικές εγκατάστασης, που έχουν σαν αποτέλεσμα τα χαμηλότερα επίπεδα ασφάλειας ή τη δημιουργία πολλών ψευδών συναγερμών.

Ο ορθός τρόπος εγκατάστασης ενός συστήματος συναγερμού προσδιορίζεται από συγκεκριμένα διεθνή πρότυπα, που εξασφαλίζουν τη σωστή λειτουργία του, καθώς και το επίπεδο ασφαλείας που παρέχει. Σε αρκετές περιπτώσεις κυρίως οικιακών συστημάτων ασφαλείας (όπου δεν ζητούνται πιστοποιήσεις εγκατάστασης), η μέθοδος που ακολουθείται κατά την εγκατάσταση ενός συστήματος συναγερμού, απέχει από τον ορθό τρόπο εγκατάστασης, με αποτέλεσμα τη μετέπειτα δυσλειτουργία του συστήματος και σε πολλές περιπτώσεις τη δημιουργία πολλών ψευδών συναγερμών.

Η ανορθόδοξη εγκατάσταση ενός συστήματος συναγερμού έχει ως αιτία κυρίως την εξοικονόμηση εργατοωρών, με αποτέλεσμα αρχικά να μειώνεται το συνολικό κόστος εγκατάστασης του συστήματος, αλλά μετέπειτα να καθίσταται πιο δαπανηρή η αποκατάσταση των δυσλειτουργιών ή βλαβών που θα παρουσιαστούν.

Εμείς θα σας παρουσιάσουμε τα πιο διαδεδομένα λάθη που παρατηρούνται σε εγκαταστάσεις οικιακών συστημάτων ασφαλείας, καθώς και τις πιθανές επιπτώσεις που μπορεί να έχουν στη λειτουργία και την ασφάλεια του συστήματος.

Σύνδεση μαγνητικών επαφών

Είτε αναφερόμαστε σε προεγκατεστημένη καλωδίωση, είτε σε καλωδίωση που εγκαθίσταται εξωτερικά, η μέθοδος σύνδεσης των μαγνητικών επαφών στον εκάστοτε καλωδιακό βρόγχο είναι μείζονος σημασίας για την αποφυγή μελλοντικών ψευδοσυναγερμών. Στο μεγαλύτερο ποσοστό τους, οι μαγνητικές επαφές διαθέτουν απόληξη ενός ζεύγους καλωδίων, που θα πρέπει να συνδεθούν στο ζεύγος καλωδίων του βρόγχου, που καταλήγει στον πίνακα συναγερμού. Η σύνδεση των δύο ζευγών θα πρέπει να γίνεται ωμικά, με χρήση ειδικής κόλλησης (κασσίτερου). Έπειτα θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί ειδικό θερμοσυστελλόμενο υλικό, που θα αγκαλιάζει το γυμνό τμήμα του καλωδίου και μέσω της υποβολής του σε θερμότητα θα συσταλεί, εμποδίζοντας μελλοντικά την απογύμνωση της ένωσης των δυο καλωδίων. Δυστυχώς σε ένα μεγάλο ποσοστό αντί των συγκεκριμένων εργασιών (κασσιτεροκόλληση και θερμοσυστελλόμενη μόνωση) χρησιμοποιείται απλή μονωτική ταινία, που θεωρείται ως κύρια αιτία δημιουργίας ψευδών συναγερμών μετά την πάροδο ορισμένου χρόνου. Αυτό οφείλεται στη διάβρωση της ένωσης των καλωδίων από το υλικό της ταινίας, καθιστώντας το καλώδιο λιγότερο αγώγιμο. Ο πίνακας συναγερμού αντιλαμβάνεται τη μείωση του ρεύματος στο βρόγχο, όπου αν είναι κάτω από ένα ελάχιστο επιτρεπτό επίπεδο δίνεται εντολή συναγερμού εισβολής. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα τη δημιουργία ψευδών συναγερμών σε άτακτα χρονικά διαστήματα, χωρίς κάποιο εξωτερικό ερέθισμα ή κάποια λογική αιτία. Η αποκατάσταση του προβλήματος επιτυγχάνεται με την κόλληση όλων των μαγνητικών επαφών που έχουν συνδεθεί κατ’ αυτόν τον τρόπο.

Τερματικές αντιστάσεις EOL, DEOL

Η χρήση τερματικών αντιστάσεων κατά τη σύνδεση των καλωδιακών βρόγχων πάνω στον πίνακα συναγερμού είναι απαραίτητη όχι μόνο για τον διπλασιασμό των ζωνών πάνω στον πίνακα συναγερμού, αλλά και για την επιτήρηση της ζώνης, κάτι που είναι ιδιαίτερα σημαντικό για το επίπεδο της ασφάλειας ενός συστήματος. Στο μεγαλύτερο ποσοστό των περιπτώσεων, οι τερματικές αντιστάσεις τοποθετούνται πάνω στον πίνακα συναγερμού. Αυτή η μέθοδος αυτομάτως συνεπάγεται μη επιτήρηση ζώνης, οπότε και αυτομάτως δεν υποστηρίζεται το επίπεδο ασφαλείας του συστήματος. Πρακτικά, η μη επιτήρηση ζώνης δίνει τη δυνατότητα σε κάποιον με εμπειρία στα συστήματα ασφαλείας να βραχυκυκλώσει καλωδιακά τον βρόγχο, απομονώνοντας τον αισθητήρα ή τη σειρά αισθητήρων που περιέχει, όταν το σύστημα συναγερμού βρίσκεται σε κατάσταση αφόπλισης. Έτσι ο πίνακας αντιλαμβάνεται ότι ο αισθητήρας είναι σε κατάσταση N/C (normal close), ενώ στην πράξη ο αισθητήρας με βραχυκυκλωμένο βρόγχο δεν μπορεί να δώσει σήμα συναγερμού στον πίνακα.

Εάν υποθέσουμε πως σε μια μικρή οικιακή εγκατάσταση η διαφορετική αυτή προσέγγιση εγκατάστασης, αν και λανθασμένη, δεν είναι τόσο σημαντική, σε μια μεγαλύτερου επιπέδου εγκατάσταση μεγαλύτερων απαιτήσεων δημιουργεί σοβαρά κενά ασφαλείας.

Καλωδίωση

Ο τύπος του καλωδίου που θα χρησιμοποιήσουμε παίζει πολύ σημαντικό ρόλο, όσον αφορά την ορθή λειτουργία του συστήματος, ειδικότερα σε μεγαλύτερες εγκαταστάσεις, όπου υπάρχουν μεγαλύτερες αποστάσεις μεταξύ κεντρικού πίνακα και περιφερειακών αισθητήρων. Πολλές φορές συναντούμε καλώδια με άγνωστα στοιχεία, αθωράκιστα, με διατομή κεντρικού αγωγού ακατάλληλη για σύνδεση ορισμένων περιφερειακών στοιχείων (πάντα σε σχέση και με την απόσταση αυτών). Το αποτέλεσμα της χρήσης ακατάλληλων καλωδίων είναι η κακή αγωγιμότητά τους και κατ’ επέκταση η δημιουργία επαναλαμβανόμενων ψευδών συναγερμών σε τακτά χρονικά διαστήματα. Αντί αυτών θα πρέπει να χρησιμοποιούνται πιστοποιημένα καλώδια, κατάλληλα για την εγκατάσταση συστημάτων συναγερμού, θωρακισμένα και με διατομή κατάλληλη για τη σύνδεση των προβλεπόμενων περιφερειακών στοιχείων. Ιδιαίτερα σημαντική είναι η γείωση της θωράκισης του καλωδίου πάνω στον κεντρικό πίνακα συναγερμού, μιας και παρατηρείται το φαινόμενο της χρήσης θωρακισμένων καλωδίων, αλλά και η απουσία γείωσής τους.

Σημείο τοποθέτησης κεντρικού πίνακα

Η επιλογή του κατάλληλου σημείου τοποθέτησης του κεντρικού πίνακα συναγερμού είναι μείζονος σημασίας για το επίπεδο της ασφάλειας που παρέχει το σύστημα. Εάν σε μεγαλύτερου τύπου εγκαταστάσεις ο πίνακας τοποθετείται σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο, χωρίς ελεύθερη πρόσβαση, δεν συμβαίνει το ίδιο σε μια μικρού τύπου οικιακή εγκατάσταση, όπου ένα λανθασμένο σημείο τοποθέτησης μπορεί να συνεπάγεται μηδενική ασφάλεια.

Χαρακτηριστικά παραδείγματα λανθασμένου σημείου τοποθέτησης είναι τα σημεία εκείνα, όπου ο πιθανός εισβολέας έχει άμεση πρόσβαση στον πίνακα σε ελάχιστα δευτερόλεπτα με άμεση πρόσβαση και στη σύνδεση της τηλεφωνική γραμμής. Για κάποιον που έχει εμπειρία σε συστήματα ασφαλείας, η απομόνωση της ηχητικής σήμανσης συναγερμού, καθώς και της επικοινωνίας αυτού μέσω τηλεφωνικής γραμμής δεν διαρκεί παραπάνω από κάποια δευτερόλεπτα (πολλές φορές λιγότερο από τη συνηθισμένη χρονοκαθυστέρηση ζώνης εισόδου). Η επιλογή του ορθού σημείου τοποθέτησης προϋποθέτει ο πίνακας να βρίσκεται -αν όχι σε κρυφό σημείο- τουλάχιστον σε σημείο μη άμεσα προσβάσιμο (όχι κοντά στην είσοδο και ψηλά σε τοίχο), ώστε να απαιτηθεί προσπάθεια και επιπλέον χρόνος για την πρόσβαση σε αυτόν. Επίσης θα πρέπει το καλώδιο της τηλεφωνικής γραμμής να μην είναι εξωτερικά εμφανές, έτσι ώστε να ελαχιστοποιηθεί η δυνατότητα απομόνωσης της τηλεφωνικής ειδοποίησης, σε περίπτωση εισβολής.

Προστασία Tamper

Η εξωτερική σειρήνα, ο κεντρικός πίνακας συναγερμού, καθώς και πολλοί περιφερειακοί αισθητήρες, όπως ανιχνευτές κίνησης και εκπομποί φωτοδέσμης (beams) διαθέτουν μία αντιβανδαλιστική προστασία, που ονομάζεται προστασία ή διακόπτης tamper.

Ουσιαστικά πρόκειται για έναν διακόπτη δυο επαφών, που τοποθετείται κατά τέτοιον τρόπο, ώστε να αλλάζει κατάσταση κατά την προσπάθεια αφαίρεσης του αισθητήρα από το σημείο τοποθέτησής του. Εάν αναφερθούμε στη σειρήνα, ο διακόπτης Tamper ενεργοποιείται σε περίπτωση παραβίασης ακόμα και του εξωτερικού καλύμματός της, ενώ στον πίνακα ενεργοποιείται ακόμα όταν προσπαθήσουμε να τον απεγκαταστήσουμε ή να τον ανοίξουμε (εφόσον υποστηρίζεται αυτού του είδους η προστασία). Η προστασία Tamper (εξαιρουμένου συνήθως του πίνακα ) δεσμεύει μια τουλάχιστον ζώνη στον κεντρικό πίνακα συναγερμού. Έτσι για λόγους οικονομίας χρόνου, αλλά και υλικών, αποφεύγεται να ενεργοποιηθεί. Έτσι, εάν σε μια μικρή οικιακού τύπου εγκατάσταση η μη ενεργοποίηση της προστασίας tamper σε έναν εσωτερικό ανιχνευτή κίνησης δεν είναι ολίσθημα, η απουσία της λειτουργίας tamper σε μία εξωτερική σειρήνα υποβιβάζει τραγικά το επίπεδο ασφάλειας του συστήματος. Το ίδιο ισχύει για την προστασία Tamper ενός εξωτερικού ανιχνευτή, που κινδυνεύει να απεγκατασταθεί, όταν το σύστημα βρίσκεται σε κατάσταση αφόπλισης, αλλά και για την προστασία από βανδαλισμό του πίνακα ή του πληκτρολογίου, αλλά σε μικρότερο βαθμό.

Λανθασμένη τοποθέτηση αισθητήρων

Όλοι οι αισθητήρες θα πρέπει να τοποθετούνται σύμφωνα με τις προδιαγραφές που ορίζει ο κατασκευαστής τους. Σε αντίθετη περίπτωση θα έχουμε είτε ελλιπή ασφάλεια, είτε ψευδοσυναγερμούς. Συνηθέστερο παράδειγμα κακής τοποθέτησης αισθητήρων είναι αυτό των ανιχνευτών κίνησης. Έτσι συναντάμε ανιχνευτές σε σημεία όπου έχουμε απότομες μεταβολές θερμοκρασίας, όπως κοντά σε θερμαντικά στοιχεία (π.χ. κλιματιστικά, λέβητες), είτε σε σημεία που στοχεύουν ανοίγματα με απότομη εισαγωγή ηλιακού φωτός (π.χ. σημαδεύουν ένα παράθυρο). Το πρόβλημα διορθώνεται αλλάζοντας τη θέση του αισθητήρα ή ακόμα και μόνο την κλίση του. Επίσης, θα πρέπει να συμβουλευόμαστε τα τεχνικά χαρακτηριστικά τους, έτσι ώστε το σημείο τοποθέτησης σε συνδυασμό με το πεδίο δράσης τους να μας παρέχει το επιθυμητό αποτέλεσμα, που είναι η πλήρης κάλυψη του χώρου τοποθέτησης.

Λανθασμένη συνδεσμολογία πίνακα

Πολλές φορές η σύνδεση ορισμένων περιφερειακών στοιχείων πάνω στον κεντρικό πίνακα συναγερμού γίνεται εν αγνοία των τεχνικών του χαρακτηριστικών. Αυτή η παράμετρος είναι ιδιαίτερα σημαντική, όταν έχουμε ένα πλήθος περιφερειακών στοιχείων με συγκεκριμένες καταναλώσεις ρεύματος, που πιθανότατα να υπερβαίνουν τις μέγιστες τιμές που μπορεί να καλύψει ο πίνακας. Σε περίπτωση που ξεπεραστούν αυτές ή βρίσκονται σε οριακό επίπεδο, είναι πολύ πιθανό να έχουμε επαναλαμβανόμενους ψευδοσυναγερμούς. Η λύση στο πρόβλημα αυτό είναι η λεπτομερής μελέτη των τεχνικών χαρακτηριστικών του πίνακα σε σχέση και με τα τεχνικά χαρακτηριστικά των αισθητήρων, καθώς και η ορθή κατανομή καταναλώσεων στις προβλεπόμενες θέσεις του κεντρικού πίνακα συναγερμού.

Σήμανση καλωδίων – Ομαδοποίηση – Στήριξη

Αν και αυτή η παράμετρος δεν επηρεάζει τόσο την ορθή λειτουργία του συστήματος, εντούτοις επηρεάζει τη μελλοντική ευκολία βλαβοληπτικής αντιμετώπισης του συστήματος. Επίσης καθιστά δυνατή και ευκολότερη την αντιμετώπιση οποιουδήποτε προβλήματος και από άλλον τεχνικό εγκαταστάτη, εάν ο πελάτης επιλέξει κάτι τέτοιο. Η σήμανση καλό θα είναι να γίνεται με ειδικούς αριθμοδότες καλωδίων (όπου κάθε αριθμός παραπέμπει σε σχετικό πίνακα την ονομασία του καλωδίου ή της ζώνης) και όχι με αυτοκόλλητες χαρτοταινίες (που με την πάροδο του χρόνου είναι αδύνατη η ανάγνωσή τους). Όσον αφορά την ομαδοποίηση και στήριξη, αυτή κρίνεται απαραίτητη όχι μόνο για αισθητικούς λόγους, αλλά και για καθαρά πρακτικούς, μιας και τα καλώδια δεν κινδυνεύουν να φύγουν από τη θέση τους σε οποιαδήποτε μελλοντική επέμβασή μας μέσα στον πίνακα.

Τοπoθέτηση φίλτρου ADSL

Πολλές φορές παρατηρείται το φαινόμενο να μην τοποθετείται φίλτρο στην είσοδο του τηλεφωνητή (dialer) ενός κέντρου συναγερμού. Αυτό μπορεί να δημιουργήσει πολλά προβλήματα τόσο στη λειτουργία του τηλεφωνητή του κέντρου συναγερμού, όσο και στο συγχρονισμό του modem του παρόχου ευρυζωνικής σύνδεσης, με αποτέλεσμα την αδυναμία πρόσβασης στο διαδίκτυο. Σε αυτήν την περίπτωση η τοποθέτηση φίλτρου ADSL πριν την είσοδο του τηλεφωνητή κρίνεται επιβεβλημένη. Επίσης, η τηλεφωνική γραμμή θα πρέπει να εισέρχεται πρώτα στο κέντρο συναγερμού και έπειτα να οδεύει προς άλλες συσκευές (δίνοντας προτεραιότητα σε ταυτόχρονη κλήση στον πίνακα συναγερμού).

Αλλαγή κωδικών ασφαλείας

Ίσως φαίνεται αφελές, αλλά σε κάποιες -ευτυχώς λίγες- περιπτώσεις παραμένουν οι εργοστασιακοί κωδικοί χρήστη ή εγκαταστάτη. Για ευνόητους λόγους ασφαλείας θα πρέπει να αντικαθίστανται με νέους, αμέσως μετά το πέρας της εγκατάστασης. Επίσης κάθε χρήστης θα πρέπει να έχει το δικό του μοναδικό κωδικό πρόσβασης.