ΜΕΛΕΤΙΟΣ ΚΟΥΡΣΟΣ

Featured | Βρέθηκε τυχαία στο χώρο του security, όταν του προτάθηκε να αναλάβει την προσωποφύλαξη ενός επιχειρηματία. Συνειδητοποίησε ότι είναι κάτι που τον εκφράζει και μετά από διαδοχικές εκπαιδεύσεις σε Ελλάδα, Σερβία και Ισραήλ, ανέπτυξε τις γνώσεις και την εμπειρία του στην εταιρική ασφάλεια. Επόμενος σημαντικός σταθμός στην καριέρα του ήταν η ανάληψη της διεύθυνσης του τμήματος ασφάλειας στην εταιρεία καταστημάτων λιανικής πώλησης OK Anytime Market, όπου έχει οργανώσει με μεγάλη αποτελεσματικότητα το σχετικό τμήμα, δικαιώνοντας τη διοίκηση που τον εμπιστεύτηκε.

Ο λόγος για τον κ. Μελέτιο Κούρσο, ο οποίος μας περιγράφει στιγμές από την πολύχρονη εμπειρία του στην εταιρεία όπου εργάζεται, αποκρυπτογραφεί το σύγχρονη έγκλημα στην Ελλάδα της κρίσης, και δίνει τις δικές του συμβουλές στους επιχειρηματίες που ακόμα διστάζουν να οργανώσουν τα δικά τους τμήματα ασφαλείας, κάτι που τους καθιστά πιο ευάλωτους σε κάθε μορφή εγκλήματος, και ασφαλώς λιγότερο ανταγωνιστικούς με άλλες εταιρείες που το τολμούν.

Πώς αποφασίσατε να δραστηριοποιηθείτε επαγγελματικά στο χώρο των υπηρεσιών ασφαλείας;

Είμαι δεκαπέντε ολόκληρα χρόνια σε αυτό τον τομέα και πρόκειται για μία βαθύτερη συνειδησιακή σχέση. Η πρώτη και καθοριστική, για τον επαγγελματικό μου προσανατολισμό, γνωριμία με τον τομέα της ασφάλειας ήταν όταν χρειάστηκε να παρέχω υπηρεσίες προσωποφύλαξης σε επιχειρηματία, ενώ ταυτόχρονα λάμβανα μέρος σε εκπαιδεύσεις στην Ελλάδα, στη Σερβία καθώς και στο Ισραήλ. Από τότε δημιουργήθηκε η επιθυμία να επεκτείνω τις γνώσεις μου και στον ευρύτερο τομέα της ασφάλειας, όπως είναι η εταιρική ασφάλεια. Θα ήθελα ωστόσο να τονίσω, ότι η πρόκληση και η ευθύνη για την ασφάλεια τόσο των ανθρώπων όσο και των εταιριών είναι τεράστια, με αποτέλεσμα εγώ προσωπικά να αδυνατώ να το βλέπω μόνο ως επάγγελμα, αλλά να το λαμβάνω ως βιωματική εμπειρία.

Στην Οk Anytime Market, πότε αναλάβατε ως υπεύθυνος ασφαλείας; Ποια είναι η αποστολή σας και ποιους τομείς ευθύνης καλύπτετε;

Στην Οk Anytime Market ξεκίνησα να εργάζομαι πριν από δέκα χρόνια ως υπεύθυνος στο τμήμα της ασφάλειας των κεντρικών γραφείων και του κέντρου διανομής. Πριν από τρία χρόνια προβιβάστηκα από τη διοίκηση της εταιρείας στη θέση του διευθυντή και ανέλαβα υπό την εποπτεία μου όλη την εταιρεία, δηλαδή και τα συνολικά 100 καταστήματα, εκ των οποίον τα 90 είναι franchise και τα 10 εταιρικά. Η προτεραιότητά μας είναι αφενός η μεγιστοποίηση της σωματικής και ψυχικής ασφάλειας των υπαλλήλων και των πελατών μας και αφετέρου η ελαχιστοποίηση του κινδύνου ζημίας της περιουσίας της εταιρείας και των συνεργατών της έχοντας ως άξονα δράσης τα παραπάνω.

Η επιλογή της εταιρείας να έχει τμήμα εταιρικής ασφάλειας έχει δικαιωθεί στην πράξη;

Με μια πρώτη επιφανειακή σκέψη ίσως ορισμένοι πιστεύουν ότι είναι ανώφελο να ξοδεύουν μέρος του ετήσιου προϋπολογισμού ενός οργανισμού για την ασφάλεια, αλλά η προσωπική μου εμπειρία μού έχει διδάξει το αντίθετο. Έχω δει πολλές φορές διάφορες μορφές παραβατικών ενεργειών να οδηγούν εταιρείες σε λειτουργικό και οικονομικό τέλμα. Κλοπές, δολιοφθορές, διαρροή δεδομένων και άλλες πολλές ανομίες μπορούν να αναστείλουν την ομαλή λειτουργία μιας επιχείρησης και να θέσουν σε κίνδυνο την ανταγωνιστικότητά της. Από την άλλη πλευρά, πρέπει να έχουμε πάντα κατά νου ότι μια εταιρεία είναι υπεύθυνη πάνω από όλα για την ασφάλεια του εργατικού δυναμικού της. Είναι υποχρέωσή της να απομακρύνει κάθε μορφή απειλής, αλλά και ανθρώπινες εγκληματικές ενέργειες, όπως κλοπές, χρήση βίας, ένοπλες επιθέσεις που θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές. Η εταιρεία μας κάνει σοβαρές επενδύσεις στο τμήμα της ασφάλειας και πράγματι αυτό δικαιώνει τη διοίκηση, αλλά και εμένα προσωπικά, αφού η ύπαρξη του τμήματος υφίσταται από τότε που δημιουργήθηκε όλη η εταιρεία.

Ποιο είναι το φάσμα των παραβατικών συμπεριφορών που λαμβάνουν χώρα σε καταστήματα λιανικής πώλησης; Μπορείτε να μας πείτε κάποια στατιστικά που αφορούν την εγκληματικότητα στο χώρο αυτό;

Μπορώ να πω ότι το φάσμα είναι ιδιαίτερα ευρύ σχετικά με συμβάντα που μπορούν να εξελιχτούν μέσα σε ένα κατάστημα, όπως είναι η ομηρία, η ένοπλη ή άοπλη ληστεία, η κλοπή προϊόντων, η απάτη με πλαστά τραπεζογραμμάτια ή και με πιστωτικές κάρτες, ενώ κατά τις βραδινές ώρες που είναι κλειστά, μπορούν να διαδραματιστούν παραβιάσεις όπως για παράδειγμα εμπρησμοί κ.λπ. Όσον αφορά στα τελευταία στατιστικά στοιχεία που έδωσε η ΕΛΑΣ. στη δημοσιότητα, παρατηρούμε ότι σε σύγκριση των Α’ εξαμήνων του 2013 και του 2014, για όλη την επικράτεια και όλες τις αλυσίδες των σούπερ μάρκετ συνολικά, μετράμε 26 λιγότερες ληστείες. Συγκεκριμένα, πέρυσι είχαν γίνει 123, ενώ αντίστοιχα φέτος έχουν γίνει 97. Το ίδιο ισχύει και για τις απόπειρες των ληστειών, όπου για το ίδιο διάστημα πέρυσι είχαν γίνει 121, ενώ φέτος έγιναν 99, δηλαδή 22 απόπειρες ληστειών λιγότερες.

Ποια καταναλωτικά είδη και προϊόντα ανήκουν στην «ομάδα» υψηλής επικινδυνότητας στα ράφια;

Οι λεγόμενες “hot” κατηγορίες είναι τρεις και κατατάσσονται ως εξής: η πρώτη είναι τα αλκοολούχα ποτά, η δεύτερη είναι τα καλλυντικά και η τρίτη τα τρόφιμα υψηλής χρηματικής αξίας όπως τα λάδια, τα μέλια, οι κονσέρβες κ.λπ.

Έχετε αντιμετωπίσει κάποιο κρούσμα σεσημασμένης σπείρας σε βάρος των καταστημάτων του χώρου ευθύνη σας;

Σε αυτή την ερώτηση θα ήθελα να απαντήσω αρνητικά, αλλά δυστυχώς έχουμε καλεστεί αρκετές φορές να εντοπίσουμε και να εξαλείψουμε παραβατικές ενέργειες. Η πιο σοβαρή κρίση που διαχειρίστηκα ήταν το 2013, όπου κατά έναν περίεργο τρόπο σημειώνονταν πολύ συχνά περιστατικά ληστειών. Από τις μαρτυρίες των υπαλλήλων καταλάβαμε ότι πρόκειται για μια συγκεκριμένη ομάδα, η οποία δρούσε πολύ επαγγελματικά και μεθοδικά. Από το συνολικό τρόπο δράσης φαίνονταν καλά εκπαιδευμένοι, ωστόσο όπως όλοι μας γνωρίζουμε, κανένα έγκλημα δε μένει ανεξιχνίαστο για πάντα. Προκειμένου λοιπόν να συνδράμει η εταιρεία μας στον άμεσο και αποτελεσματικό εντοπισμό των δραστών από την Ελληνική Αστυνομία, επιστράτευσε διάφορα τμήματα, όπως η μηχανογράφηση, καθώς και εξωτερικούς συνεργάτες, με αποτέλεσμα τη σύλληψή τους αρκετά σύντομα.

Είχατε τη βοήθεια και τη συνεργασία που αναμένατε από την Ελληνική Αστυνομία;

Γενικότερα, για οποιαδήποτε παραβατική ενέργεια προκύπτει υπάρχει καλή συνεργασία με τα κατά τόπους αστυνομικά τμήματα, αλλά για την παραπάνω υπόθεση χρειάστηκε να συνεργαστούμε στενά με τμήμα από τη ΓΑΔΑ. Όπως σας προανέφερα, οι δράστες δρούσαν με μεθοδολογία, το οποίο καθιστούσε δύσκολο να συλληφθούν από κάποιο πλήρωμα περιπολικού ή μηχανοκίνητης ομάδας. Υπήρχε συνεπώς ανάγκη για οργάνωση και να εστιάσουμε στο πρόβλημα πιο ουσιαστικά. Αφού λοιπόν η κρατική αρχή έπραξε τα δέοντα, ήρθε και το αίσιο αποτέλεσμα. Όπως καταλαβαίνετε, δεν μπορώ να αναφέρω περισσότερες λεπτομέρειες για τη συγκεκριμένη υπόθεση, διότι βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη.

Πώς δρουν οι ομάδες κακοποιών που μπαίνουν στα καταστήματα;

Συνήθως εισβάλλει σε ένα κατάστημα ολόκληρη ομάδα, ώστε η λεία τους να γίνει πιο εύκολη και να φέρουν εις πέρας το στόχο που έχουν θέσει. Αρχικά επισκέπτονται το χώρο για να τον εξερευνήσουν, μετά περνάνε σε μια πρόχειρη πρόβα και αφού εικονικά πετύχουν τον σκοπό τους, τότε αποχωρούν και εμφανίζονται ξανά για την τελική φάση του σχεδίου τους. Κατά ένα πολύ μεγάλο ποσοστό, τα προϊόντα που προσπαθούν να αφαιρέσουν είναι αυτά που μπορούν εύκολα να μεταφερθούν, που έχουν όσο το δυνατόν μεγαλύτερη αξία και ευκολία ρευστοποίησης στο παραεμπόριο. Σε αυτό το σημείο αξίζει να τονίσω, ότι πολύ σημαντικό ρόλο παίζει η παρατηρητικότητα των υπαλλήλων, καθώς εφόσον ο υπάλληλος εστιάσει στον επίδοξο κλέφτη, θα διαπιστώσει, προτού αυτός προβεί στην άνομη πράξη, ότι έχει τάση κλοπής.

Δώστε μας μερικά παραδείγματα των πιο απίθανων κλοπών που έχετε καταγράψει.

Ένα συμβάν που μου έχει αποτυπωθεί και το οποίο δείχνω στις εκπαιδεύσεις που κάνω, είναι με έναν επίδοξο κλέφτη, οποίος είχε καταφέρει να τοποθετήσει σε ειδικές θήκες εσωτερικά των ρούχων του και σε μια τσάντα πλάτης 12 φιάλες ποτών. Ειλικρινά, όταν αντίκρισα αυτή την εικόνα μου έκανε εντύπωση το τι μπορούν να σκαρφιστούν για να αποσπάσουν προϊόντα παράνομα από ένα κατάστημα. Η ιστορία μάς έχει διδάξει ότι το φαινόμενο των κλοπών μέσα σε εμπορικά καταστήματα, δε θα εκλείψει ποτέ. Ωστόσο πιστεύω πως με καλή οργάνωση των συστημάτων ασφαλείας και του προσωπικού που τα διαχειρίζεται, μπορεί να υπάρξει καλύτερη πρόληψη όλων αυτών των άνομων ενεργειών και ομαλότερη λειτουργία της επιχείρησης.

Τι «όπλα» και τεχνολογικό εξοπλισμό επιστρατεύετε στην προσπάθεια πρόληψης αλλά και καταστολής της εγκληματικότητας στην αλυσίδα ΟΚ;

Η πρώτη φάση έχει να κάνει με τη γεωγραφική θέση του κάθε καταστήματος, όπου γίνεται η ανάλυση ρίσκου και εκεί εφαρμόζουμε τα μέτρα ασφαλείας όπως π.χ. σύστημα συναγερμού, κλειστό κύκλωμα καταγραφής εικόνας (CCTV), αποθήκευση των ηλεκτρονικών αρχείων βίντεο εκτός του καταστήματος κλπ. Να σας αναφέρω ότι υπάρχει μια μεγάλη βάση δεδομένων όπου αποθηκεύονται όλα τα αρχεία βίντεο των καταστημάτων και ο λόγος είναι για να μη χάνονται πολύτιμα αποδεικτικά βίντεο σε περίπτωση που τα χρειαστούμε είτε εμείς ως εταιρεία, είτε οι δημόσιες αρχές. Επίσης για τα προϊόντα χρησιμοποιούμε διαφόρων ειδών αντικλεπτικά μέτρα, όπως αυτοκόλλητες ετικέτες, δακτύλιοι ασφαλείας, πώματα ασφαλείας, θήκες, κουτιά, ακόμα και τη λεγόμενη αράχνη. Αν παρόλα αυτά υπάρχει έντονο πρόβλημα σε κάποιο κατάστημα με τα αλκοολούχα ποτά, τότε επεμβαίνουμε και κλείνουμε με τζάμι το σημείο που βρίσκεται η κάβα (τα σκληρά ποτά). Από εκεί και πέρα υπάρχουν και άλλα μέσα και τρόποι, τα οποία όπως καταλαβαίνετε δεν είναι ανακοινώσιμα.

Τι βλέπετε μέσα από το Control Room που διαχειρίζεστε και το οποίο δεν είναι σε θέση να δει το προσωπικό του κάθε καταστήματος;

Στο Control Room, το οποίο μπορούμε να αναφέρουμε και ως κέντρο επιχειρήσεων, καταγράφονται και μεταδίδονται απευθείας τα βίντεο των κλειστών κυκλωμάτων καταγραφής εικόνας σε μεγάλες οθόνες από όλο το δίκτυο των καταστημάτων της εταιρείας μας. Παράλληλα, υπάρχει εκπαιδευμένο προσωπικό το οποίο επί μονίμου βάσεως ελέγχει και επιτηρεί όλα τα καταστήματα μέσω των εικόνων, επτά ημέρες την εβδομάδα, εικοσιτέσσερις ώρες το εικοσιτετράωρο. Σκοπός αυτού του ελέγχου είναι το κατά πόσον εφαρμόζονται όλες οι εταιρικές διαδικασίες στα θέματα ασφαλείας αλλά και για τυχόν περιστατικά άνομων ενεργειών. Η εταιρεία μας έχει καταφέρει να διαχειρίζεται τέτοιους μεγάλους όγκους ηλεκτρονικών αρχείων, το οποίο για τον ελλαδικό χώρο είναι αρκετά πρωτοποριακό. Σχετικά με το ερώτημά σας για το τι μπορούμε να δούμε στο Control Room που δεν μπορεί να δει το προσωπικό σε ένα κατάστημα, αυτό είναι το σύστημα του συναγερμού, τις θερμοκρασίες των ψυγείων συντήρησης και κατάψυξης, καθώς και ορισμένες κάμερες.

Όταν βλέπετε σε «live» χρόνο μια κλοπή ή και μια ληστεία, ποιες είναι οι πρώτες αντιδράσεις και εντολές σας προς το αρμόδιο προσωπικό;

Εδώ θα μου επιτρέψετε να πω, ότι όλες οι εταιρικές διαδικασίες και τα πρωτόκολλα ασφαλείας είναι συγκεκριμένα. Όλοι οι υπάλληλοι του τμήματος της ασφάλειας αλλά και των υπολοίπων τμημάτων εκπαιδεύονται σε συνεχή βάση, ώστε οτιδήποτε προκύψει να μπορούν να τηρήσουν μια συγκεκριμένη ροή ενημέρωσης και εργασιών με σκοπό καταρχήν την πρόληψη ανεπιθύμητων περιστατικών. Μπορώ να πω ότι όλο το προσωπικό είναι σε εγρήγορση και αυτό αντανακλάται στα στατιστικά στοιχεία, όπου χρόνο με το χρόνο μειώνονται οι τελεσίδικες πράξεις και αυξάνονται οι απόπειρες των κρουσμάτων.

Το προσωπικό ασφαλείας σε ποια θέματα επιβάλλεται να είναι άρτια εκπαιδευμένο; Πώς διασφαλίζετε την κατάρτιση και επανεκπαίδευσή του;

Στην εταιρεία μας βασιζόμαστε στη συλλογική εκπαίδευση όλων των υπαλλήλων μας και όχι μόνο του τμήματος της ασφάλειας. Οι εκπαιδεύσεις γίνονται σε θεωρητικό και πρακτικό επίπεδο, πραγματοποιώντας διαφόρων ειδών προγράμματα εκπαίδευσης όπως πυρόσβεση / πυροπροστασία, πρώτες βοήθειες καθώς και τα αμιγή θέματα security. Για αυτό το λόγο συνεργαζόμαστε με εξωτερικούς συνεργάτες, όπως εκπαιδευτικές εταιρείες σε θέματα ασφάλειας ή ακόμη και ΙΕΚ. Όπως προείπατε και εσείς, πολύ σημαντικό ρόλο έχει η επανεκπαίδευσή των υπαλλήλων τόσο σε εκπαιδευτικά προγράμματα που έχουν διδαχτεί στο παρελθόν, όσο και σε νέα προγράμματα. Είναι, θεωρώ υποχρέωσή μας να προλαμβάνουμε, παρά να θεραπεύουμε διάφορες δυσάρεστες καταστάσεις. Όπως έλεγαν και οι αρχαίοι Έλληνες, για να επιτευχθεί αυτό χρειάζεται εκπαίδευση, που είναι η βάση για ένα ορθό δομημένο πνευματικά υπάλληλο.

Τέλος, θα ήθελα να σας ευχαριστήσω θερμά κύριε Σταμούλη, καθώς και τον ιδιοκτήτη του περιοδικού κύριο Νομικό για την τιμή που μου κάνατε και με φιλοξενήσατε σε αυτό το έγκριτο περιοδικό και να ευχηθώ από καρδίας σε όλη τη συντακτική ομάδα του Security Report να πραγματοποιήσετε όλους τους στόχους που έχετε θέσει εντός του 2014 και πάλι σας ευχαριστώ πολύ.

ΜΟΤΟ
«Η εταιρική ασφάλεια είναι τεράστια πρόκληση και ευθύνη για τους ανθρώπους αλλά και τις εταιρείες που προστατεύουμε».
«Ένας επίδοξος κλέφτης είχε καταφέρει να τοποθετήσει σε ειδικές θήκες εσωτερικά των ρούχων του και σε μια τσάντα πλάτης 12 φιάλες ποτών».