Προστασία εμπορικής και βιομηχανικής ιδιοκτησίας

Η εμπορική ιδιοκτησία στην Ελλάδα προστατεύεται από τον νόμο 2239/1994, όπως έχει τροποποιηθεί και από τον νόμο 4072/2012 και η βιομηχανική ιδιοκτησία προστατεύεται από τον νόμο 1733/1987. Η εμπορική ιδιοκτησία περιλαμβάνει το σύμβολο και την εικόνα (εμπορικό σήμα) μια επιχείρησης…

Η εμπορική ιδιοκτησία στην Ελλάδα προστατεύεται από τον νόμο 2239/1994, όπως έχει τροποποιηθεί και από τον νόμο 4072/2012 και η βιομηχανική ιδιοκτησία προστατεύεται από τον νόμο 1733/1987. Η εμπορική ιδιοκτησία περιλαμβάνει το σύμβολο και την εικόνα (εμπορικό σήμα) μια επιχείρησης.

Εμπορικό σήμα θεωρείται (άρθρο 1, ν. 2239/1994) κάθε σημείο επιδεκτικό γραφικής παραστάσεως, ικανό να διακρίνει τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες μίας επιχειρήσεως από εκείνα άλλων επιχειρήσεων. Μπορούν να αποτελέσουν σήμα ιδίως οι λέξεις, τα ονόματα φυσικών ή νομικών προσώπων, τα ψευδώνυμα, οι απεικονίσεις, τα σχέδια, τα γράμματα, οι αριθμοί, οι ήχοι, συμπεριλαμβανομένων των μουσικών φράσεων, το σχήμα του προϊόντος ή της συσκευασίας του.

Όταν μια επιχείρηση επιθυμεί να κατοχυρώσει το σήμα της στην Ελλάδα, το οποίο θα διακρίνει και θα ξεχωρίζει τα προϊόντα της από τα αντίστοιχα ανταγωνιστικών εταιριών, για να έχει επομένως την προστασία του Νόμου περί Σημάτων, δίνει την εντολή στον πληρεξούσιο δικηγόρο της να ετοιμάσει αίτηση με τα στοιχεία του καταθέτη, που θα είναι ο δικαιούχος του σήματος στην οποία είτε θα απεικονίζεται το σήμα που θέλει να προστατεύσει ως λογότυπο, είτε θα είναι μόνο λεκτικό, είτε ηχητικό κλπ, είτε όλα μαζί. Επίσης θα πρέπει να αναφέρονται και οι κλάσεις, ήτοι οι κατηγορίες προϊόντων ή υπηρεσιών για τις οποίες θα προστατεύεται το εν λόγω σήμα και θα το διακρίνουν ευχερώς από το σήμα άλλων ανταγωνιστριών εταιριών που ανήκουν στον ίδιο επιχειρηματικό κλάδο και επομένως παράγουν τα ίδια προϊόντα ή προσφέρουν τις ίδιες υπηρεσίες. Η κατάθεση της αίτησης πραγματοποιείται στη Γενική Γραμματεία Εμπορίου του υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας.

Προστασία εμπορικού σήματος

Το σήμα προστατεύεται για δέκα χρόνια και ανανεώνεται ανά δεκαετία. Επίσης, εάν μια εταιρεία δραστηριοποιείται επιχειρηματικά σε μια ή πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η απόκτηση κοινοτικού σήματος από το Alicante της Ισπανίας (γραφείο κατάθεσης κοινοτικού σήματος) κρίνεται επιβεβλημένη και της παρέχει προστασία σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το ίδιο ισχύει και όταν μια εταιρία δραστηριοποιείται και σε διεθνές επίπεδο με την αντίστοιχη κατοχύρωση του σήματός της.

Υπάρχουν πολλές γνωστές εταιρίες τόσο από την Αμερική και την Ευρώπη, όσο και από την Ελλάδα που τα εμπορικά τους σήματα χαίρουν της προστασίας του νόμου, τόσο σε εγχώριο όσο και σε κοινοτικό και διεθνές επίπεδο.

Τι συμβαίνει όμως στην περίπτωση που μια εταιρεία χρησιμοποιεί ως διακριτικό τίτλο της κάποιο σήμα το οποίο ταυτίζεται με προγενέστερο σήμα το οποίο ανήκει σε άλλη εταιρία; Πώς μπορεί να αμυνθεί αυτός ο οποίος κατέχει το σήμα το οποίο προστατεύεται; Ποια είναι τα ένδικα μέσα τα οποία μπορεί να χρησιμοποιήσει για να αμυνθεί; Που πρέπει να απευθυνθεί; Υπάρχει χρονικός περιορισμός για την άσκηση αυτών των ενδίκων μέσων; Αυτά είναι, μεταξύ άλλων, τα ερωτήματα στα οποία θα δοθεί σαφής απάντηση παρακάτω, σύμφωνα με τον ανωτέρω νόμο, ο οποίος προστατεύει τα σήματα τα οποία έχουν κατατεθεί με δήλωση στην διοικητική επιτροπή σημάτων στην Αθήνα.

Κατ’ αρχήν, μεταξύ των ένδικων δικαιωμάτων που παρέχει ο νόμος στο δικαιούχο σήματος, όταν προσβάλλεται το δικαίωμά του στο σήμα από τρίτο και βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο, ήτοι μετά την απόφαση της Διοικητικής Επιτροπής Σημάτων να το κάνει δεκτό, είναι η τριτανακοπή. Το δικαίωμα αυτό ασκείται κατά της ανωτέρω αποφάσεως. Η προθεσμία άσκησής του είναι οι τέσσερις (4) μήνες και αρχίζει από τη 16η του επόμενου μήνα από τη δημοσίευσή του όπου ορίζεται.

Επίσης ο διάδικος που θεωρεί ότι εκδόθηκε εσφαλμένη απόφαση επί της τριτανακοπής δικαιούται να ασκήσει προσφυγή, η οποία συζητείται στο αρμόδιο Διοικητικό Πρωτοδικείο.

Τέλος, όταν μια επιχείρηση κάνει χρήση διακριτικού γνωρίσματος που δεν το έχει κατοχυρώσει ενώπιον της ανωτέρω επιτροπής και ταυτόχρονα το σήμα αυτό χρησιμοποιείται νόμιμα πλέον αλλά μεταγενέστερα από κάποια άλλη επιχείρηση, η πρώτη επιχείρηση που δικαιολογεί έννομο συμφέρον μπορεί να υποβάλλει ενώπιον της ανωτέρω επιτροπής αίτηση διαγραφής εντός χρονικού διαστήματος πέντε (5) ετών από την ημερομηνία της πράξεως καταχωρήσεως του σήματος. Σε κάθε περίπτωση μπορεί να ζητήσει και την λήψη ασφαλιστικών μέτρων εφόσον πιθανολογείται κίνδυνος βλάβης των συμφερόντων του άμεσα θιγόμενου.

Στην ανωτέρω περίπτωση κατά την οποία υπάρχει σύγκρουση μεταξύ δύο διακριτικών γνωρισμάτων, ήτοι ενός σήματος αφενός και ενός διακριτικού γνωρίσματος αφετέρου, τότε ισχύει ο κανόνας της χρονικής προτεραιότητας, υπό την προφανή έννοια ότι το παλαιότερο κτηθέν διακριτικό γνώρισμα υπερισχύει του νεοτέρου (βλ. ΕφΠειρ 291/2005 ΠειρΝ 2005.200, ΕφΑθ 4760/2001 ΔΕΕ 2001.989, ΕφΑθ 3119/1995 ΕΕμπΔ 1995.343, ΜΠρΙωαν 54/2006 Αρμ. 2006.72, ΝΟΜΟΣ).

Βιομηχανική ιδιοκτησία

Η βιομηχανική ιδιοκτησία περιλαμβάνει τις ευρεσιτεχνίες και τα βιομηχανικά σχέδια και αποκλειστικά αρμόδιος φορέας στην Ελλάδα είναι ο Οργανισμός Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας (ΟΒΙ) που εδρεύει στην Αθήνα. Ο ΟΒΙ είναι νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου και εποπτεύεται από το υπουργείο Βιομηχανίας, Ενέργειας και Τεχνολογίας. Ο ανωτέρω οργανισμός, σύμφωνα με τον νόμο 1733/1987, είναι η συμβολή στην τεχνολογική και βιομηχανική ανάπτυξη της χώρας με την άσκηση αρμοδιοτήτων, όπως η χορήγηση διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, διπλωμάτων τροποποίησης και πιστοποιητικών υποδείγματος χρησιμότητας, καθώς και γνωμοδότηση κατά το άρθρο 13, για τις μη συμβατικές άδειες εκμετάλλευσης.

Τι είναι ευρεσιτεχνία;

Ευρεσιτεχνία, σύμφωνα με το νόμο είναι κάθε επινόημα νέο που εμπεριέχει εφευρετική δραστηριότητα και είναι επιδεκτικό βιομηχανικής εφαρμογής. Η εφεύρεση μπορεί να αναφέρεται σε προϊόν, μέθοδο ή βιομηχανική εφαρμογή.

Τι είναι εφεύρεση;

Η εφεύρεση είναι κάθε τι που έχει τεχνικό χαρακτήρα (επινοείται από το ανθρώπινο πνεύμα) με σκοπό την επίλυση κάποιου τεχνικού προβλήματος.

Σύμφωνα με το νόμο, μια εφεύρεση κρίνεται νέα, αν δεν ανήκει στη στάθμη της τεχνικής. Ως στάθμη της τεχνικής νοείται κάθε τι που είναι γνωστό οπουδήποτε στον κόσμο από γραπτή ή προφορική περιγραφή ή με οποιοδήποτε άλλο τρόπο, πριν από την ημερομηνία κατάθεσης της αίτησης για χορήγηση διπλώματος ευρεσιτεχνίας ή την ημερομηνία προτεραιότητας.

Επίσης, μια εφεύρεση θεωρείται επιδεκτική βιομηχανικής εφαρμογής αν το αντικείμενό της μπορεί να παραχθεί ή να χρησιμοποιηθεί σε οποιοδήποτε τομέα παραγωγικής δραστηριότητας.

Διάρκεια ισχύος ευρεσιτεχνίας

Σύμφωνα με το άρθρο 11, η διάρκεια ισχύος του διπλώματος ευρεσιτεχνίας είναι είκοσι έτη και αρχίζει από την επομένη της ημέρας κανονικής κατάθεσης της αίτησης για τη χορήγηση διπλώματος ευρεσιτεχνίας. Επίσης το ευρωπαϊκό δίπλωμα ευρεσιτεχνίας έχει στην Ελλάδα τα ίδια αποτελέσματα με την αίτηση χορήγησης ελληνικού διπλώματος ευρεσιτεχνίας.

Ασφαλιστικά μέτρα και αποζημίωση

Εάν ο δικαιούχος του διπλώματος ευρεσιτεχνίας διαπιστώσει ότι προσβάλλεται το νομίμως κατοχυρωμένο δικαίωμά του στην εφεύρεση που έχει ανακαλύψει, δικαιούται σύμφωνα με το νόμο να απευθυνθεί στο οικείο Μονομελές Πρωτοδικείο και να ζητήσει τη λήψη ασφαλιστικών μέτρων. Εφόσον πιθανολογείται προσβολή δικαιώματος που προστατεύεται από το νόμο, αναφέρονται μεταξύ άλλων στον παρόντα νόμο ότι το Μονομελές Πρωτοδικείο μπορεί να διατάσσει ως ασφαλιστικό μέτρο τη συντηρητική κατάσχεση των αντικειμένων που κατέχονται από τον καθ’ ου και αποτελούν μέσο τέλεσης ή προϊόν ή απόδειξη της προσβολής. Επίσης μπορεί να διατάξει την καταβολή χρηματικής αποζημίωσης στο πρόσωπο που υπέστη βλάβη.

Ευρεσιτεχνία και οικονομία

Η ευρεσιτεχνία είναι μια επινόηση η οποία συμβάλλει στην οικονομία είτε διότι περιορίζει την δαπάνη εργασίας είτε διότι παρέχει στη βιομηχανία και βιοτεχνία τρόπους σύγχρονους και οικονομικότερους για την πρόοδό τους. Για το λόγο αυτό, προστατεύεται και το δικαίωμα της ευρεσιτεχνίας από τους νόμους, εφόσον τηρηθούν αυτά που προβλέπονται. Η κατοχύρωση του εμπορικού σήματος, από την άλλη, κρίνεται επιβεβλημένη, διότι μόνο με αυτό τον τρόπο μπορεί μια επιχείρηση, η οποία δραστηριοποιείται σε έναν συγκεκριμένο κλάδο εργασιών και επιθυμεί το σήμα της με την ανάλογη διαφήμιση στην οποία έχει επενδύσει σημαντικά κεφάλαια, να προστατεύεται από τον νόμο και να ανήκει μόνο σε αυτήν.

Συνοψίζοντας, θα θέλαμε να ενημερώσουμε τους αναγνώστες ότι βασική αρχή του Δικαίου είναι: «το Δίκαιο υπέρ των εγρηγορότων γέγραπται» (ενν. το Δίκαιο γράφτηκε για αυτούς που βιάζονται). Για αυτό, συστήνουμε να ενεργήσει ο καθένας το συντομότερο, εάν τον απασχολούν θέματα που σχολιάζουμε στο παρόν άρθρο.

MOTO

Το σήμα προστατεύεται για δέκα χρόνια και ανανεώνεται ανά δεκαετία.

{gallery}1201{/gallery}