Γιατί οι τρομοκράτες αφήνουν τις βόμβες και στρέφονται σε «απλά» αντικείμενα

.Ήταν μόνο θέμα χρόνου για την πραγματοποίηση μιας ακόμα τρομοκρατικής επίθεσης σε βρετανικό έδαφος μετά από ένα κύμα παρόμοιων περιστατικών σε όλη την Ευρώπη. Κι αυτό δυστυχώς αποδείχτηκε με τραγικό τρόπο τον περασμένο Μάρτιο στην καρδιά του Λονδίνου. Η ευθεία βολή στην καρδιά της βρετανικής πολιτικής εξουσίας, μετά την επίθεση έξω από το Westminster, έδωσε τη δυνατότητα…

Ήταν μόνο θέμα χρόνου για την πραγματοποίηση μιας ακόμα τρομοκρατικής επίθεσης σε βρετανικό έδαφος μετά από ένα κύμα παρόμοιων περιστατικών σε όλη την Ευρώπη. Κι αυτό δυστυχώς αποδείχτηκε με τραγικό τρόπο τον περασμένο Μάρτιο στην καρδιά του Λονδίνου. Η ευθεία βολή στην καρδιά της βρετανικής πολιτικής εξουσίας, μετά την επίθεση έξω από το Westminster, έδωσε τη δυνατότητα στο Ισλαμικό Κράτος ISIS να εξαπολύσει άλλη μια επικοινωνιακή επίθεση βαμμένη με αθώο ανθρώπινο αίμα, ακολουθώντας ανάλογα περιστατικά σε άλλες μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις.

Οι τρομοκράτες στηρίζονται στο να παρακολουθούν τα κατορθώματά τους όλο και περισσότερο, ενώ επιδίωξή τους είναι οι όσο το δυνατόν περισσότεροι νεκροί, δήλωσε στην Washington Post, ο Frank Foley, μελετητής της τρομοκρατίας στο Τμήμα Πολεμικών Σπουδών του King College του Λονδίνου. Αναφερόμενος στο δράστη, σημείωσε: «Αυτό το άτομο επέλεξε σχετικά υποτυπώδη όπλα, ενώ δεν χρησιμοποίησε εκρηκτικά καθώς έκρηξη δε σημειώθηκε». Και πρόσθεσε: «Χτύπησε όμως έναν διακεκριμένο στόχο όπως είναι το Κοινοβούλιο και τη γέφυρα Westminster, επιτυγχάνοντας με αυτό τον τρόπο την άμεση διοχέτευση σε όλα τα μέσα ενημέρωσης του κόσμου την δολοφονική ενέργειά του. Κάθε τηλεοπτικός σταθμός στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ μετέδωσαν την είδηση σε ακαριαία χρόνο».

Ένα ζήτημα που προκάλεσε ιδιαίτερη ανησυχία και προβληματισμό είναι το γεγονός ότι ο δράστης κατάφερε να σκοτώσει τέσσερις ανύποπτους πεζούς και να τραυματίσει άλλους σαράντα περίπου, ενώ τη ζωή του έχασε και ένας αστυνομικός, σε ένα από τα πιο πολυσύχναστα και κεντρικά σημεία του Λονδίνου. Η αντίδραση της αστυνομίας ήταν άμεση και ο δράστης εξουδετερώθηκε αμέσως.

Σύμφωνα με την εκτίμηση του Guardian, τα μέτρα ασφαλείας στον τόπο της επίθεσης και η απάντηση της αστυνομίας αποδείχτηκαν τόσο αποτελεσματικά όσο λογικά θα μπορούσε να αναμένει κανείς, για τα βρετανικά δεδομένα. «Σε μια πολυσύχναστη σύγχρονη πόλη δεν υπάρχει κανένας τρόπος να είμαστε σίγουροι για την απόλυτη ασφάλεια, αλλά η αστυνομία μπορεί να πει ότι το σύστημα δοκιμάστηκε και δούλεψε. Το γεγονός ότι το κοινοβούλιο αποδείχτηκε απόλυτα ασφαλής χώρος, είναι αδιαμφισβήτητο, αλλά από την άλλη, υπάρχουν όρια στο τι περισσότερο θα μπορούσε ή θα έπρεπε λογικά να γίνει σε τέτοιους είδους περιστατικά.

Ο επιτιθέμενος φέρεται να εισήλθε στο Westminster μέσω των μετακινούμενων μεταλλικών θυρών που αποτελούν το βασικό σημείο εισόδου των αυτοκινήτων και πάσης φύσεως οχημάτων στο χώρο του βρετανικού κοινοβουλίου. Στην πύλη αυτή υπάρχει πλευρική είσοδος από την οποία διέρχεται κανείς μόνο με πάσο ασφαλείας, ενώ οι μετακινούμενες θύρες ανοίγουν και κλείνουν κατά τη διάρκεια της ημέρας προκειμένου να εισέρχονται και να εξέρχονται πιστοποιημένα οχήματα.

Ο επιτιθέμενος κατάφερε να σπάσει την είσοδο αυτή και να εισέλθει περίπου 20-30 μέτρα εντός του New Palace Yard προτού τελικά σκοτωθεί από τα πυρά των αστυνομικών.

Να σημειωθεί ότι οι θύρες εισόδου παλαιότερα ήταν ανοιχτές για το κοινό, αλλά μετά τις επιθέσεις ισλαμιστών τρομοκρατών στο Μουμπάι της Ινδίας το 2008 αποφασίστηκε να κλείσουν για λόγους ασφαλείας. Τακτικές ασκήσεις έκτακτης ανάγκης καθιερώθηκαν επίσης, στους χώρους της Βουλής των Κοινοτήτων και της Βουλής των Λόρδων. Η επίθεση στο Westminster συνέβη την ίδια ημέρα που έλαβε χώρα η βομβιστική επίθεση αυτοκτονίας στις Βρυξέλλες, που σκότωσε πάνω από 30 άτομα.

Χαμηλή τεχνολογία

Τον Ιανουάριο, ο David Anderson, ανεξάρτητος αναλυτής της νομοθεσίας κατά της τρομοκρατίας, σημείωσε ότι «οι τρομοκράτες συνειδητοποίησαν πως δε χρειάζονται εξελιγμένα εκρηκτικά για να αφαιρέσουν μεγάλο αριθμό ανθρώπινων ζωών».

Αξιοποιούν καθημερινά αντικείμενα, όπως αυτοκίνητα και μαχαίρια, καθώς είναι λιγότερο πιθανό να εγείρουν υποψίες. Η κατασκευή βομβών αφήνει συνήθως ψηφιακά ίχνη, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις ύποπτοι έχουν συλληφθεί μετά την αγορά μεγάλων ποσοτήτων λιπασμάτων, που αποτελεί πρώτη ύλη για παρασκευή εκρηκτικών.

Κατά μία έννοια, η χρήση των πιο «πρωτόλειων» τακτικών από μέρους των τρομοκρατών αποτελεί μια απόδειξη για την επιτυχία των υπηρεσιών ασφαλείας.

Ο Dominic Casciani, ανταποκριτής εσωτερικών υποθέσεων του BBC, έχει γράψει σχετικά: «Οι μέρες, όπου τρομοκρατία σήμαινε μεγάλες, σύνθετες βόμβες και μήνες σχεδιασμών έχουν παρέλθει: Δυτικές υπηρεσίες ασφαλείας – ιδιαίτερα η MI5 και οι συνεργαζόμενοι φορείς – είναι πολύ καλοί στο να εντοπίζουν εκρηκτικά και να τα εξουδετερώνουν. Ο περισσότερος χρόνος που χρειάζεται για να προγραμματιστεί μια τέτοια επίθεση και οι περισσότεροι άνθρωποι που απαιτείται να εμπλακούν, αυξάνουν τις πιθανότητες να διαρρεύσουν πληροφορίες πολύτιμες για τις υπηρεσίες ασφαλείας, και το σχέδιο να αποτύχει».

Από μια άλλη οπτική, η περίπτωση της τρομοκρατικής επίθεσης στο Λονδίνο έρχεται να υπογραμμίσει το γεγονός ότι δεν είναι εύκολη αποστολή να εξουδετερώσεις άτομα που θέλουν να δολοφονήσουν με οποιοδήποτε μέσο άλλους ανθρώπους –συμπεριλαμβανομένων και μουσουλμάνων αλλά και παιδιών- χωρίς να έχουν τον παραμικρό ενδοιασμό.

Ο ρόλος των μέσων ενημέρωσης

Ο Simon Jenkins πιστεύει ότι τα μέσα ενημέρωσης πρέπει να ενεργούν πιο υπεύθυνα και να αντισταθούν στην λεπτομερή κάλυψη των τρομοκρατικών επιθέσεων. «Η τρομοκρατία είναι αβοήθητη, χωρίς τη συνδρομή των μέσων ενημέρωσης και αυτούς που την τροφοδοτούν με λόγια και πράξεις», έγραψε στη στήλη του. «Στο εγχειρίδιο Τρομοκρατία: Πώς να απαντήσουμε, ο ακαδημαϊκός Richard English επισημαίνει ότι η λεγόμενη απειλή για τη δημοκρατία, για την οποία οι πολιτικοί αρέσκονται να μιλούν σε τέτοιες περιπτώσεις, δε βρίσκεται σε καμία αιματοχυσία και σε καταστροφές.

«Είναι ο πιο πραγματικός κίνδυνος “να προκαλέσουν απερίσκεπτες, εξωφρενικές και αντιπαραγωγικές απαντήσεις από μέρους των κρατών”. Αλλά αυτό βάζει εκείνους που επιλέγουν να «προκαλέσουν», σε μια ιδιαίτερη και επικίνδυνη θέση. Μόνο αν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης απαντήσουν με ένα συγκεκριμένο τρόπο, μπορούν οι τρομοκράτες να επιτύχουν τους σκοπούς τους».

Η πρόταση που συζητήθηκε έντονα στα βρετανικά μέσα ενημέρωσης ήταν τουλάχιστον η υιοθέτηση του «γαλλικού μοντέλου», καθώς στη Γαλλία οι δημοσιογράφοι επέλεξαν να μην αποκαλύψουν τα ονόματα των δραστών των τρομοκρατικών επιθέσεων στερώντας τους τη «μεταθανάτια δόξα».

Από την άλλη, ριζοσπάστες ισλαμιστές πραγματοποιούν επιθέσεις με την πεποίθηση ότι έτσι εξασφαλίζουν μια θέση στην αιωνιότητα ως «μάρτυρες», εξασφαλίζοντας μια ευτυχισμένη μετά θάνατον ζωή. Έτσι η φήμη που αποκτούν σε όλο τον πλανήτη είναι σχεδόν το μόνο, ή έστω το πιο συναρπαστικό κίνητρο που τους ωθεί σε μια τέτοια πράξη.

Εχθρική μετριασμού των οχημάτων

Η επίθεση εγείρει επίσης ερωτήματα σχετικά με τo μέτρο της ελεγχόμενης κυκλοφορίας οχημάτων σε πολύ κεντρικά σημεία μεγάλων πόλεων, όπως η βρετανική πρωτεύουσα, με τη χρήση τεχνητών εμποδίων σε κάθε τμήμα των αστικών δρόμων.

Ο Gavin Queit, διευθυντής της εταιρείας GK Solutions, που εδρεύει στη Μελβούρνη και ειδικεύεται σε τεχνικές και εξοπλισμό ελέγχου της κίνησης των οχημάτων, εκτιμά πως «το Λονδίνο έχει κάνει πολλή δουλειά στο θέμα αυτό, έχει κατατμήσει την πόλη σε μικρές περιοχές, πράγμα που σημαίνει ότι δεν πρόκειται να λάβει χώρα μια επίθεση όπως αυτή της Νίκαιας, όπου υπήρξε πολύ μεγάλος αριθμός θυμάτων».

Μιλώντας στο Sydney Morning Post, είπε ότι υπάρχουν τρεις βασικές πτυχές για την ελαχιστοποίηση των ζημιών από επιθέσεις με οχήματα: νοημοσύνη, φυσικά εμπόδια, και άμεση απάντηση από την αστυνομία.

Βέβαια όλα αυτά δεν ίσχυσαν στην περίπτωση της Στοκχόλμης όπου ένα φορτηγό έπεσε σε περαστικούς πολίτες οδηγώντας στο θάνατο τέσσερα άτομα, αλλά ευτυχώς χωρίς να εκραγούν τα εκρηκτικά που ήταν παγιδευμένα στο εσωτερικό του οχήματος. Αυτό το περιστατικό ήρθε να αποδείξει ότι μέλλει ακόμα πολύς δρόμος στον κίνδυνο που πλέον απειλεί κάθε μέρα και κάθε ώρα τις μεγάλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.

{gallery}4251{/gallery}