Γαλλογερμανική πρόταση για κοινή άμυνα στην ΕΕ

Η Γαλλία και η Γερμανία αναμένεται να παρουσιάσουν σήμερα την πρότασή τους—το πιο φιλόδοξο σχέδιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την κοινή άμυνα τις τελευταίες δύο δεκαετίες—και να καταβάλουν προσπάθεια να πείσουν τους επιφυλακτικούς ανατολικοευρωπαίους και να αποφύγουν μια σύγκρουση με τη Βρετανία για το μέλλον όσον αφορά την άμυνα αφού τα δύο μέρη πάρουν διαζύγιοΗ Γαλλία και η Γερμανία αναμένεται να παρουσιάσουν σήμερα την πρότασή τους—το πιο φιλόδοξο σχέδιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την κοινή άμυνα τις τελευταίες δύο δεκαετίες—και να καταβάλουν προσπάθεια να πείσουν τους επιφυλακτικούς ανατολικοευρωπαίους και να αποφύγουν μια σύγκρουση με τη Βρετανία για το μέλλον όσον αφορά την άμυνα αφού τα δύο μέρη πάρουν διαζύγιο.

Οι υπουργοί Άμυνας της ΕΕ, ανάμεσά τους και ο Μάικλ Φάλον της Βρετανίας, θα επεξεργαστούν τις γαλλογερμανικές προτάσεις ώστε από το ευρύ φάσμα ιδεών να προκύψει μια συνεκτική στρατηγική, ικανή να εγκριθεί στη Σύνοδο Κορυφής του Δεκεμβρίου.

Η Βρετανία, που διατηρεί πλήρη δικαιώματα ψήφου ωσότου αποχωρήσει από την ΕΕ, εμμένει στο ότι τα σχέδια του Βερολίνου και του Παρισιού δεν πρέπει να αποδυναμώσουν το NATO. Με τη θέση της συμπλέουν η Πολωνία και οι χώρες της Βαλτικής.

Προτάσεις όπως η από κοινού χρήση εθνικών πόρων, η εμβάθυνση της συνεργασίας σε ευρωπαϊκές αποστολές και η δημιουργία ενός κοινού ευρωπαϊκού στρατηγείου αναδεικνύονται στον πιο απτό τρόπο που οι κυβερνήσεις σκοπεύουν να προωθήσουν μια ισχυρότερη ολοκλήρωση στο πεδίο της άμυνας μετά την ψήφο υπέρ του Brexit.

Οι ιδέες αυτές χρονολογούνται από τα τέλη του 1990. Το γαλλογερμανικό σχέδιο αποσκοπεί να ενισχύσει τις δυνατότητες της ΕΕ για την ανάληψη δράσης χωρίς να χρειάζεται η βοήθεια των ΗΠΑ για την αντιμετώπιση κρίσεων και προκλήσεων στα σύνορά της, από κράτη υπό διάλυση ως την επιθετικότερη πολιτική της Ρωσίας.

Οι ευρωπαϊκές στρατιωτικές δαπάνες αποτελούν ένα κλάσμα αυτών των ΗΠΑ και ελάχιστες χώρες, ανάμεσά τους η Βρετανία, η Εσθονία και η Ελλάδα, δαπανούν μεγάλα ποσά για την άμυνα.

«Η πρωτοβουλία είναι σχεδιασμένη για μια ισχυρή Ευρώπη», υπογράμμισε η υπουργός Άμυνας της Γερμανίας Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Η Ευρώπη «επιθυμεί επίσης να έχει καλές σχέσεις με τη Βρετανία στο μέλλον, ειδικά στο πεδίο της άμυνας», πρόσθεσε μιλώντας στο πρακτορείο ειδήσεων Ρόιτερς πριν από το συμβούλιο των υπουργών.

Η Βρετανία εναντιωνόταν σε αυτούς τους σχεδιασμούς επί χρόνια, καθώς και μόνο η ιδέα ενός ευρωστρατού που θα διοικείται από τις Βρυξέλλες την θορυβεί. Αλλά η Γαλλία, που μαζί με τη Βρετανία αποτελεί τη μεγαλύτερη στρατιωτική δύναμη στην Ευρώπη, βλέπει τώρα μια ευκαιρία να ασκήσει ηγεσία, καθώς το Λονδίνο δεν μπορεί πλέον να θέτει προσκόμματα.

Ανάμεσα στις προτάσεις είναι η αύξηση των ευρωπαϊκών δαπανών για στρατιωτικές αποστολές, η από κοινού ανάπτυξη πόρων όπως ελικόπτερα και τηλεκατευθυνόμενα μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα (UAVs), η επέκταση των ειρηνευτικών αποστολών στο εξωτερικό και η ανάπτυξη ισχυρότερων μέσων προστασίας έναντι χάκερ οι οποίοι δρουν για λογαριασμό κρατών.

Στην Μπρατισλάβα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα υποβάλει επίσης την πρόταση να εκδίδονται κοινά ομόλογα για την άμυνα, ώστε να αντλούνται κεφάλαια για έρευνα και ανάπτυξη.

Ωστόσο οι σχεδιασμοί αυτοί ενδέχεται να μην προχωρήσουν, παρά τη νέα τους ορμή.

Το Λονδίνο διαμηνύει ότι θα υπερασπιστεί τα συμφέροντά του στο πεδίο της άμυνας όσο παραμένει εντός ΕΕ, καθώς θεωρεί ότι οι φιλοδοξίες των 27 ενδέχεται να αφαιρέσουν πόρους από το NATO. Η Βρετανία υπολογίζει στη στήριξη της Πολωνίας, που επίσης ανησυχεί για το ενδεχόμενο αποδυνάμωσης του Βορειοατλαντικού Συμφώνου. Οι περισσότερες χώρες μέλη της ΕΕ, όπως η Γερμανία κι η Γαλλία, είναι ταυτόχρονα μέλη της συμμαχίας υπό την ηγεσία των ΗΠΑ και συνεισφέρουν στρατεύματα τόσο στις ευρωπαϊκές όσο και στις νατοϊκές δυνάμεις ταχείας αντίδρασης.

Το διπλωματικό ζητούμενο στην Μπρατισλάβα θα είναι να πειστεί το Λονδίνο πως η ισχυρότερη άμυνα της ΕΕ είναι προς το συμφέρον του NATO, κατά τον Ούρμας Πάετ, πρώην υπουργό Εξωτερικών της Εσθονίας, σήμερα ευρωβουλευτή της πολιτικής ομάδας των Φιλελεύθερων στο ΕΚ.

Η ΕΕ χρειάζεται εξάλλου τη Βρετανία, μια από τις ευρωπαϊκές χώρες που είναι σε θέση να ηγηθούν μεγάλων στρατιωτικών αποστολών, ως εταίρο.

«Το NATO χρειάζεται επαρκή υποστήριξη και η Βρετανία βλέπει ορισμένες διαστάσεις των φιλοδοξιών της ΕΕ που θεωρεί χρήσιμες, για παράδειγμα όσον αφορά την τρομοκρατία και την κυβερνοασφάλεια», είπε ο Πάετ. «Χρειάζεται απλώς να αποφύγουμε την αλληλοεπικάλυψη».