Πρωτοποριακή πλατφόρμα του Συμβουλίου της Ευρώπης για την προστασία της δημοσιογραφίας

Κάθε χρόνο, δημοσιογράφοι δολοφονούνται μυστηριωδώς. Δέχονται επιθέσεις από αγνώστους. Οδηγούνται στη Δικαιοσύνη κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες. Φυλακίζονται χωρίς βάσιμες κατηγορίες. Ρωσία, Ουκρανία, Τουρκία κρατούν τα ηνία, όχι όμως και το μονοπώλιο…Επτά Ιανουαρίου 2015. Ώρα 11.30 το μεσημέρι. Ένοπλοι εισβάλουν στα γραφεία της Charlie Hebdo στο Παρίσι και ανοίγουν πυρ. Οκτώ δημοσιογράφοι και σκιτσογράφοι πέφτουν νεκροί. Δολοφονήθηκαν εν ψυχρώ επειδή «προσέβαλαν» τον προφήτη Μωάμεθ. Η Γαλλία πενθεί. Ο κόσμος πενθεί. Η ελευθερία του Τύπου αιμορραγεί. Όμως δεν είναι η μόνη φορά που το δικαίωμα της ελευθεροτυπίας δέχεται βάναυση επίθεση. Μπορεί να ήταν η πιο αιματηρή, αλλά σίγουρα όχι η πρώτη και δυστυχώς ούτε και η τελευταία.

Κάθε χρόνο, δημοσιογράφοι δολοφονούνται μυστηριωδώς. Δέχονται επιθέσεις από αγνώστους. Οδηγούνται στη Δικαιοσύνη κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες. Φυλακίζονται χωρίς βάσιμες κατηγορίες. Ρωσία, Ουκρανία, Τουρκία κρατούν τα ηνία, όχι όμως και το μονοπώλιο. Αυτός ακριβώς είναι και ο λόγος που το Συμβούλιο της Ευρώπης δημιούργησε μια διαδικτυακή πλατφόρμα για την προώθηση της προστασίας της δημοσιογραφίας και της ασφάλειας των δημοσιογράφων. Αρωγοί της προσπάθειας αυτής πέντε μεγάλες δημοσιογραφικές οργανώσεις: International Federation of Journalists, European Federation of Journalists, Association of European Journalists, Article 19, Reporters Without Borders.

Αυτή η πλατφόρμα έχει σχεδιαστεί για να διευκολύνει τη συλλογή, επεξεργασία και διάδοση τεκμηριωμένων πληροφοριών, που αφορούν σε σοβαρές απειλές κατά της σωματικής ακεραιότητας δημοσιογράφων και προσωπικού των μέσων ενημέρωσης, καθώς και απειλών κατά της εμπιστευτικότητας των πηγών των μέσων ενημέρωσης. Στο στόχαστρο βρίσκονται και υποθέσεις που σχετίζονται με μορφές πολιτικού ή δικαστικού εκφοβισμού. Η δυνατότητα αυτή θα επιτρέψει στο Συμβούλιο της Ευρώπης να αναδείξει τα σοβαρά περιστατικά σχετικά με την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης και τα δικαιώματα των δημοσιογράφων, αλλά και να αντιδρά πιο αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση αυτών των απειλών.

Μακρύς κατάλογος

Ο κατάλογος είναι μακρύς, καθώς ήδη καταγράφονται περισσότερες από 30 περιπτώσεις. Τελευταίο περιστατικό η δολοφονία του Viacheslav Veremii, δημοσιογράφου της εφημερίδας Vesti, στο Κίεβο. O Veremii, πέθανε από τραύματα που υπέστη σε μια επίθεση που φέρεται ότι διέπραξαν οι «tityshki», μια ομάδα νεαρών ύποτπων για συνεργασία με τις δυνάμεις ασφαλείας του προηγούμενου καθεστώτος στην Ουκρανία, σύμφωνα με την Media Trade Union of Ukraine. Η Ένωση δήλωσε ότι Veremii πυροβολήθηκε και τραυματίστηκε θανάσιμα στο στομάχι. Εισήχθη στο νοσοκομείο στις 18 Φεβρουαρίου και αργότερα πέθανε.

Λίγους μήνες νωρίτερα, νεκρός είχε βρεθεί ο δημοσιογράφος Timur Kuashev, ανταποκριτής του Dosh, ενός περιοδικού που καλύπτει κυρίως το ρωσικό Καύκασο. Ο Kuashev εξαφανίστηκε από το σπίτι του στις 31 Ιουλίου του 2014 και το σώμα του ανακαλύφθηκε την επόμενη μέρα την 1η Αυγούστου σε ένα προάστιο του Nalchik, την πρωτεύουσα της αυτόνομης Δημοκρατίας Kabardino-Balka, σύμφωνα με δημοσιεύματα. Ο Kuashev ήταν γνωστός για τις έρευνές του σχετικά με παραβιάσεις από τις δυνάμεις ασφαλείας κατά τη διάρκεια των αντιτρομοκρατικών επιχειρήσεών τους. Για χρόνια δεχόταν απειλές και τον Απρίλιο του 2013 έγραψε μια ανοικτή επιστολή, εκφράζοντας τη έντονη ανησυχία του για τη ζωή του. Και όχι αδίκως. Απειλές για τη ζωή είχαν εκφραστεί και δημοσίως στο blog της πλατφόρμας LiveJournal. «Ως προβοκάτορας, δεν φοβάστε μην παρασυρθείτε από το κύμα που δημιουργείτε», έγραψε κάποιος, γεγονός που υποδηλώνει ότι ο Kuashev βρισκόταν σε λίστα συμβολαίων θανάτου. «Θα πεθάνεις σε μια εκπληκτικά νεαρή ηλικία», ήταν το μήνυμα κάποιου άλλου. Όπως και έγινε.

Μύρνα Νικολαΐδου

*Η εν λόγω πλατφόρμα βρίσκεται στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://www.coe.int/en/web/media-freedom.

http://www.euractiv.gr/thesmika-themata/protoporiaki-platforma-tou-simvouliou-tis-evropis-gia-tin-prostasia-tis-dimosiografias/