Κυβερνοέγκλημα: Ποιες υποθέσεις πρέπει να παραπέμπονται στη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος

Με εγκύκλιό της η Εισαγγελία του Αρείου Πάγου παρέχει οδηγίες σχετικά με την λειτουργία και αρμοδιότητες της Διεύθυνσης Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, κάνοντας παράλληλα έκκληση για την αποστολή ποινικών δικογραφιών.

Με εγκύκλιό της η Εισαγγελία του Αρείου Πάγου παρέχει οδηγίες σχετικά με την λειτουργία και αρμοδιότητες της Διεύθυνσης Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, κάνοντας παράλληλα έκκληση για την αποστολή ποινικών δικογραφιών και εισαγγελικών παραγγελιών που αφορούν μόνο σοβαρές υποθέσεις γνήσιων κυβερνοεγκλημάτων και εφ’ όσον αυτές απαιτούν εξειδικευμένη τεχνική ή ψηφιακή έρευνα και υπάγονται στην αρμοδιότητα της υπηρεσίας.

Σύμφωνα με την Εισαγγελία, εχει παρατηρηθεί, ότι κατά το τελευταίο χρονικό διάστημα αποστέλλονται στην Υπηρεσία Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος της Ελληνικής Αστυνομίας, αν όχι όλες, οι πλείστες των υποθέσεων, που σχετίζονται καθ’ οιονδήποτε τρόπο με Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών, ασχέτως πολυπλοκότητας, σοβαρότητας ή απαίτησης εξειδικευμένων γνώσεων και ερευνών για τη διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης ή προανάκρισης.

Η πρακτική αυτή, η οποία βαίνει συνεχώς με αυξανόμενο ρυθμό, έχει οδηγήσει σε εκτροπή από τα κύρια διωκτικά της καθήκοντα την ως άνω υπηρεσία, που είναι η έρευνα, δίωξη και καταπολέμηση του εγκλήματος στο Κυβερνοχώρο και στον περιορισμό, κατ’ επέκταση της άσκησης αυτών, σε υπέρμετρη αύξηση υποθέσεων, που καλείται να διαχειριστεί η Υπηρεσία, άνευ βάσιμου λόγου και χωρίς να απαιτείται εξειδικευμένη έρευνα.

Η εξέλιξη αυτή έχει αρνητικές συνέπειες, ποιοτικές και ποσοτικές, στο έργο της Υπηρεσίας, επιβαρύνοντας δυσμενώς το συνολικό της έργο με διαχείριση και διερεύνηση ήσσονος σημασίας καταγγελιών -υποθέσεων, δημιουργώντας περαιτέρω ζητήματα στην εύρυθμη και αποδοτική λειτουργία της Υπηρεσίας και ενασχόλησης με σοβαρές υποθέσεις γνησίων κυβερνοεγκλημάτων.

Στο πλαίσιο αυτό, η Εισαγγελία διευκρινίζει ότι:

Α. Στην Διεύθυνσης Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος (ΔΙΔΗΕ.) και την Υποδιεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος Βορείου Ελλάδας (ΥΔΗΕΒΕ.), ανάλογα την κατά τόπο αρμοδιότητα, να διαβάζονται για διερεύνηση, αμιγώς υποθέσεις γνήσιων κυβερνοεγκλημάτων stricto-sensu (ήτοι αυτών που στρέφονται εναντίον ηλεκτρονικών δικτύων επικοινωνιών και συστημάτων πληροφοριών ή και με χρήση αυτών (π.χ. άρθρο 370Γ ΠΚ «Παράνομη πρόσβαση σε πληροφοριακό σύστημα», άρθρο 386Α ΠΚ. «Απάτη με Υπολογιστή», άρθρο 292Α Π.K. «Παρακώλυση λειτουργίας πληροφοριακών συστημάτων», όπως ισχύουν κ.λπ.) και εφόσον για την διερεύνησή τους απαιτείται εξειδικευμένη τεχνική ή ψηφιακή έρευνα, με την επισήμανση ότι μετά το πέρας των ενεργειών και πράξεων, που απαιτούν εξειδικευμένη τεχνική, ψηφιακή ή διαδικτυακή έρευνα και εφόσον απαιτούνται απλές ανακριτικές πράξεις για την περαίωση τους να διαβιβάζονται απευθείας περαιτέρω στις καθ’ ύλην και κατά τόπον αρμόδιες Αστυνομικές Υπηρεσίες για την διερεύνηση και την περαίωση τους.

Β. Οι παραγγελίες για διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης ή προανάκρισης, επί υποθέσεων που συγκεντρώνουν τα παρακάτω χαρακτηριστικά, σωρευτικά ή μεμονωμένα, ήτοι:

• αφορούν τη διενέργεια απλών ανακριτικών πράξεων και ενεργειών για την πραγματοποίηση των οποίων δεν απαιτείται καμία εξειδικευμένη τεχνογνωσία (λήψη μαρτυρικών καταθέσεων, εξέταση ανωμοτί υπόπτων, λήψη απολογιών κατηγορουμένων, εξακρίβωση πλήρων στοιχείων γνωστών φυσικών προσώπων, μεταφράσεις εγγράφων-καταγγελιών, εξακρίβωση κατόχων τ/φ συνδέσεων, φυσική εξακρίβωση και ταυτοποίηση στοιχείων γνωστών φυσικών προσώπων από εφαρμογές ΕΛΑΣ., προσκόμιση -εγχείριση εγγράφων από παθόντες κ.λπ.),
• αφορούν υποθέσεις που δεν υπάρχει καν χρήση – εμπλοκή διαδικτύου ή ηλεκτρονικών υπολογιστών(ενδεικτικά τέλεση π.χ. μέσω δικτύου κινητής ή σταθερής τηλεφωνίας, κακόβουλες τηλεφωνικές κλήσεις, αποστολή εξυβριστικών SMS κ.λπ.),
• χρειάζονται συνήθεις ενέργειες και πράξεις, για τις οποίες δεν απαιτείται καμία εξειδικευμένη τεχνική ή ψηφιακή έρευνα και δύναται να διεκπεραιωθούν από οποιαδήποτε αστυνομική υπηρεσία(ενδεικτικά π.χ. απλή περιήγηση στο διαδικτυο για να διαπιστωθεί εάν κάποια ιστοσελίδα, δημοσίευμα κ.λπ. είναι ενεργά ή απλή εκτύπωση στοιχείων και αρχείων από το διαδικτυο ή εκτύπωση στοιχείων από έναν ψηφιακό δίσκο, USB κ.λπ.),
• απαιτείται η διενέργεια απομαγνητοφωνήσεων καταγεγραμμένων τηλεφωνικών συνδιαλέξεων, που έχουν συλλεχτεί νομίμως στο πλαίσιο ποινικών ερευνών,
• αφορούν καταγγελλόμενη δραστηριότητα, η οποία είτε προσδιορίζεται σε συγκεκριμένο γεωγραφικό – φυσικό χώρο, είτε στρέφεται κατά συγκεκριμένων φυσικών προσώπων, περισσότεροι εκ των οποίων είναι και γνωστής διαμονής, για πράξεις που τελέσαν μέσω διαδικτύου και για τις οποίες δεν απαιτείται απολύτως καμία εξειδικευμένη τεχνική ή ψηφιακή έρευνα ή ενέργειες για την ανακάλυψη άγνωστου δράστη,

να απευθύνονται αποκλειστικά και μόνο, στις κατά τόπους αστυνομικές υπηρεσίες (Αστυνομικά Τμήματα ή Τμήματα Ασφάλειας, ανάλογα με την αρμοδιότητα ή τις Υποδιευθύνσεις Ασφαλείας ανάλογα με την σοβαρότητα), με την υποβοήθηση και των περιφερειακών Αστυνομικών Συνδέσμων που έχουν οριστεί για το σκοπό αυτό και την ένδειξη ότι εάν από την πρόοδο διερεύνησης τους, προκύψει ανάγκη για παροχή οποιαδήποτε πρόσθετης τεχνικής συνδρομής ή ψηφιακής έρευνας, να ζητείται εγγράφων από τη ΔΙΔΗΕ. ή την ΥΔΗΕΒΕ. (κατά λόγο αρμοδιότητας), με τη μορφή σαφώς διατυπωμένου αιτήματος επί συγκεκριμένου εξειδικευμένου ζητήματος και σε καμία περίπτωση να μην διαβιβάζεται ολόκληρη η δικογραφία, προκειμένου να αποφευχθεί η συσσώρευση ανώφελων ερευνών και δικογραφιών και η εν γένει δυσλειτουργία της Υπηρεσίας.

Γ. Για οποιαδήποτε τεχνική συνδρομή σε κατασχέσεις, με την αποστολή εξειδικευμένου κλιμακίου, καθ’ ύλην αρμόδια, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 30 παρ. 22 του ΠΔ. 178/2014 (ΦΕΚ Α’ 281/31-12-2014), τυγχάνει η Διεύθυνση Εγκληματολογικών Ερευνών (ΔΕΕ.) και ειδικότερα το Τμήμα Εξέτασης Ψηφιακών Πειστηρίων, όπου δύναται να απευθύνεται απευθείας οποιαδήποτε ανακριτική, εισαγγελική ή δικαστική αρχή, αποστέλλοντας σχετικό αίτημα και παραγγελία.

Δ. Η Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος της Ελληνικής Αστυνομίας, σε περιπτώσεις που διαβιβάζονται εισαγγελικές παραγγελίες για διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης ή προανάκρισης, επί υποθέσεων, που συγκεντρώνουν τα παραπάνω χαρακτηριστικά, δηλαδή αφορούν στη διερεύνηση μη γνήσιων κυβερνοεγκλημάτων, να επιστρέφουν αυτές στον παραγγέλλοντα Εισαγγελικό Λειτουργό, με μνεία την παρούσα εκδοθείσα Εγκύκλιο Παραγγελία.

πηγή: lawspot.gr